Υπάρχει μία ταινία, η πιο αγαπημένη μου απ’όλες, η οποία περιλαμβάνει την εξής σκηνή, με τον κάτωθι διάλογο που θα παραθέσω ακριβώς όπως εμφανίζεται χωρίς να αλλάξω κάτι. Ο ήρωας περπατά παράλληλα σε σιδηροδρομικές γραμμές, δίπλα σε ένα σταματημένο τρένο, όταν ένας τύπος με μπλούζα που γράφει επάνω “Free Radio” πηδά από ένα βαγόνι κι αρχίζει να περπατά δίπλα του μιλώντας του.
“Hey”.
“Hey”.
“You a dreamer?”
“Yeah”.
“Haven’t seen too many around lately. Things have been tough lately for dreamers. They say dreaming’s dead, that no one does it anymore. It’s not dead, it’s just been forgotten. Removed from our language. No one teaches it so no one knows it exists. The dreamer is banished to obscurity. Well I’m trying to change all that, and I hope you are too. By dreaming every day. Dreaming with our hands and dreaming with our minds. Our planet is facing the greatest problems it’s ever faced. Ever. So whatever you do, don’t be bored. This is absolutely the most exciting time we could have possibly hoped to be alive. And things are just starting.”
Η ταινία λέγεται “Waking life” και τη συνιστώ ανεπιφύλακτα. Για εμένα το να την δω ήταν ένα μεγάλο ταξίδι μέσα σε μιάμιση ώρα, κάτι αντίστοιχο με τα πολύμηνα ταξίδια στην Ινδία που κάνουν κάποιοι spiritual τύποι για να έρθουν σε ριζική επαφή με την πνευματικότητά τους. Βγήκα αλλαγμένη μετά από αυτή την ταινία γι’ αυτό και την λατρεύω. Μου μίλησε σε τόσα πολλά επίπεδα που διαρκώς ανακαλύπτω νέους τρόπους με τους οποίους μ’ έχει επηρεάσει.
Σήμερα θα αναφερθώ όμως στο συγκεκριμένο απόσπασμα αν και είναι σίγουρο πως στο μέλλον θα αναλύσω πολλά ακόμα. Τόσα θέματα να εξερευνήσει κανείς…
Η έννοια dreamer λοιπόν στα ελληνικά αποδίδεται είτε ως ονειρευτής, είτε ως ονειροπόλος, είτε ως ονειροπαρμένος. Λίγο πολύ αυτό δείχνει και πως αντιμετωπίζεται ο dreamer στο σημερινό κόσμο. Ένας χαμένος από χέρι ρομαντικός, ένας μη πρακτικός άνθρωπος, ένας άνθρωπος που βαδίζει στη σύγχρονη παραγωγική κοινωνία και στην ουσία δεν έχει καμία αξιοποιήσιμη, από το οικονομικό σύστημα, ικανότητα. Δεν είναι θεωρητικός μίας επιστήμης, πολλοί εκ των οποίων έχουν αναλάβει καίριες θέσεις και τα έχουν κάνει κοινώς σαλάτα, είναι ένας dreamer και οι dreamers μετά το θάνατο του Martin Luther King έχουν, βρε αδελφέ, πεθάνει. Εκτός και αν καπνίζουν μαριχουάνα, πηγαίνουν στο Woodstock και τριάντα χρόνια μετά έχουν γίνει ευρωβουλευτές και μέρος του συστήματος που πολεμούσαν στα φοιτητικά τους χρόνια (βλ. Κον-Μπεντίτ και Μάης του ‘68).
Όλη μου την παιδική ηλικία την πέρασα ονειροπολώντας. Και νομίζω αυτό, μαζί με τα βιβλία, ήταν η σωτηρία μου. Η πραγματικότητα μου ήταν τόσο επώδυνη που ήθελα απεγνωσμένα να ξεφύγω. Αν δεν ήμουνα dreamer ( με όλες τις πτυχές που του αποδίδονται) δεν ξέρω αν θα ήμουν ακόμα εδώ, αλλά ακόμα και αν εξακολουθούσα να είμαι μάλλον η ψυχοσύνθεσή μου θα θύμισε τη Guernica του Πικάσο. Με τη φαντασία μου είχα δημιουργήσει ολόκληρους κόσμους, πλούσιους και εξαιρετικά πολύπλοκους. Αν τους είχα τότε καταγράψει θα είχα δημιουργήσει δέκα Άρχοντες των Δαχτυλιδιών και βάλε. Δεν το έκανα. Αλλά δημιούργησα μία βιώσιμη εναλλακτική ονειρικότητα. Όταν θεωρούσα, δηλαδή συνέχεια, πως ο κόσμος είναι σκληρός, ακατανόητος και δεν ξέρω πως να προσαρμοστώ σε αυτόν, χωνόμουν κάτω από τα σκεπάσματα στον άλλο κόσμο, εκεί όπου μπορούσα να είμαι μία άλλη, μια ηρωίδα που παρόλες τις δυσκολίες στο τέλος τα κατάφερνε μία χαρά.
Από τότε αρκετά έχουν αλλάξει. Τώρα η πλευρα μου ως dreamer δεν παραμένει περιορισμένη μόνο στη σφαίρα της φαντασίας μου αλλά παίρνει σάρκα και οστά ή τέλος πάντων 0 και 1 μέσω του πληκτρολογίου μου. Τώρα έρχεται στη ζωή για να τη δουν κι άλλοι. Και πολύ το χαίρομαι. Σκέφτομαι να το εξελίξω και ν’ αρχίσω να καταγράφω ορισμένα όνειρά μου μετατρέποντάς τα σε διηγήματα.
Βλέπετε, πέρα από το να ονειροπολούμε, ονειρευόμαστε κιόλας αλλά πόσοι από εμάς τα θυμόμαστε όταν ξυπνάμε και πόσοι τελικά τα αναλύουμε για να κατανοήσουμε τι σημαίνουν; Έχω αποκτήσει την εξαιρετικά υγιή συνήθεια να τα καταγράφω και να τα ερμηνεύω. Πως το κάνω αυτό; Μα καταρχάς εγώ είμαι που τα ονειρεύομαι, άρα τα εργαλεία για την αποκωδικοποίηση των συμβολισμών βρίσκονται ήδη μέσα μου. Αλλά νομίζω πως ο τρόπος που βοηθά εμένα περισσότερο είναι φέρνω στο νου μου το πως αισθανόμουν όταν έβλεπα το όνειρο. Αυτό είναι το βασικό κλειδί για να μπορέσω να ξεκλειδώσω όλα τα μηνύματα που προσπαθεί να μου παρουσιάσει. Το έκανα ήδη σήμερα το πρωί μ’ ένα θέμα που με απασχολούσε αρκετό καιρό.
Τι γίνεται όμως με τους ονειροπόλους; Η σημερινή κοινωνία του ψυχρού αυτοματισμού τους θεωρεί ονειροπαρμένους. Η ζωή μας έχει διαστρεβλωθεί και θυμίζει μία παραγωγική μηχανή στην οποία δε χωράνε συναισθήματα. Μια ζωή που ο μοναδικός της σκοπός είναι η αύξηση της οικονομικής μας αξίας. Πόσο είναι το κόστος μας σε αυτό τον πλανήτη ο οποίος στεγάζει ένα είδος που όσο πάει διαστρεβλώνει όλο και περισσότερο την πρωταρχική του φύση; Πόσο αξίζουμε; Είμαστε καλοί εργαζόμενοι; Βοηθάμε την επιχείρησή μας να αποκτήσει όλο και περισσότερα χρήματα. Είμαστε πειθήνιοι; Βλέπουμε κάθε βράδυ realities; Καταναλώνουμε αρκετά για να στηρίζουμε τις πολυεθνικές; Είμαστε αρκούντως δυστυχισμένοι για να εκδηλώνουμε σωματικές και ψυχικές ασθένειες και να βοηθάμε στο να γιγαντώνονται οι φαρμακευτικές; Παρακολουθούμε ταινίες του Hollywood για να στηρίζουμε το σαθρό star system και να στραγγίζεται η αυθεντική έβδομη τέχνη; Καλέ ναι! Τα κάνουμε όλα αυτά και με το παραπάνω. Τόσο που κάποιοι ρεαλιστές/πεσιμιστές θα έλεγαν πως η τελική αυτοκαταστροφή του ανθρώπινου είδους έχει ήδη σφραγιστεί. Δεν είμαστε βιώσιμοι για τον πλανήτη, δεν είμαστε βιώσιμοι για το είδος μας. Ή όπως είναι και πολύ trendy να αναφέρουμε αυτές τις ημέρες “Εμείς είμαστε ο πραγματικός ιός”.
Ευτυχώς όμως. Ευτυχώς που υπάρχουν και οι dreamers. Οι άνθρωποι που, όσοι ελάχιστοι και αν έχουν πια απομείνει, έχουν διασώσει ένα σημαντικό κόμμάτι της παιδικότητάς τους, διατηρούν επαφή με το αυθεντικό συναίσθημα χωρίς την επικάλυψη των επίπλαστων καταναλωτικών αναγκών και πολύ απλά ονειρεύονται.
Είμαι της ισχυρότατης άποψης πως οι μεγαλύτερες αλλαγές στην ανθρωπότητα προς τα εμπρός προήλθαν από τους dreamers. Το όνειρο έγινε όραμα και κάποιοι αρκετά δυνατοί έκαναν το όραμα πραγματικότητα. Τώρα βέβαια υπάρχουν και κάποια σκοτεινά όνειρα τύπου Χίτλερ, Στάλιν κ.ο.κ. αλλά έχω την αίσθηση πως αυτά είναι εφιάλτες. Οι πραγματικοί ονειρευτές έχουν αληθινή επαφή με το συναίσθημά τους και μία αλάνθαστη πυξίδα που δείχνει την ουσιαστική πορεία που χρειάζεται να ακολουθήσουν.
Εμπιστευτείτε τους πραγματικούς dreamers. Αυτούς που έχουν αρκετό ουρανό στο βλέμμα τους και φυσικά δεν εννοώ τύπους σαν τον Biden που κάνει μπαμ ότι είναι ψυχοπαθητική προσωπικότητα. Δεν εννοώ δηλαδή, παιδιά, ανθρώπους που έχουν γαλανά μάτια αλλά ουρανό στα μάτια τους. Και θέλουν να φέρουν αυτό τον ουρανό στην ανθρωπότητα. Δώστε προτεραιότητα στο ένστικτό σας και θα τους καταλάβετε. Αυτοί είναι πλέον η μοναδική μας ελπίδα. Γιατί όντως βαδίζουμε στην αυτοκαταστροφή, αν τα πράγματα συνεχιστούν όπως συνεχίζονται. Δώστε βήμα στους dreamers για να δώσετε βήμα στην ανθρωπότητα.